Andrzej Franaszek's award-winning biography of Czeslaw Milosz the great Polish
poet and winner of the Nobel Prize in Literature in 1980 offers a rich
portrait of the writer and his troubled century, providing context for a
larger appreciation of his work. This English-language edition, translated by
Aleksandra Parker and Michael Parker, contains a new introduction by the
translators, along with historical explanations, maps, and a chronology.
Franaszek recounts the poet s personal odyssey through the events that
convulsed twentieth-century Europe: World War I, the Bolshevik revolution, the
Nazi invasion and occupation of Poland, and the Soviet Union's postwar
dominance of Eastern Europe. He follows the footsteps of a perpetual outsider
who spent much of his unsettled life in Lithuania, Poland, and France, where
he sought political asylum. From 1960 to 1999, Milosz lived in the United
States before returning to Poland, where he died in 2004.
Andrzej Franaszek zaprasza nas do zwiedzania cudownego ogrodu polskiej
kultury. Jest nie tylko przewodnikiem, ale i ogrodnikiem, rekonstruuje świat,
który niesłusznie bywa dziś spychany do elitarnych kwartalników. Jego
bohaterami są giganci naszego dziedzictwa, giganci polskości: Miłosz i
Czapski, Herbert i Różewicz, Gombrowicz i Iwaszkiewicz. Ich monumenty
Franaszek oczyszcza z popiołów zapomnienia, dzięki niemu mówią do nas i o nas,
jak niegdyś ich wielcy przodkowie: Mickiewicz i Słowacki, Chopin i Norwid.
Wszystkie te rozmowy toczyły się w świecie „historii spuszczonej z łańcucha”,
ale przecież Franaszek – co widać w jego esejach – sam tworzy w epoce historii
trzymanej na krótkiej smyczy i w kagańcu. Dotyka przy tym spraw najbardziej
istotnych: religii i historii, piękna i rozpaczy, miłości i śmierci, Boga,
honoru i ojczyzny, pasji i gniewu. Tę książkę czyta się ze skurczonym gardłem
i z nieprzerwaną fascynacją. Adam Michnik Eseje Andrzeja Franaszka przywracają
wiarę w to, że o literaturze można mówić w sposób wyważony, mądry i subtelny,
a zarazem bardzo osobisty. Pisząc o najważniejszych dla niego twórcach,
Franaszek udowadnia gruntowną znajomość ich dzieł, epoki oraz kultury
stanowiącej kontekst ich twórczości, ale także własną wrażliwość. Wykazując
dociekliwość i empatię, potrafi stworzyć psychologiczne portrety omawianych
pisarzy, obserwować i rozumieć ich lęki i marzenia. Pisarstwo to, imponujące
umiejętnością wykorzystania źródeł, nie ma nic wspólnego z akademickim
hermetyzmem. Samo w sobie jest dziełem sztuki. Jerzy Illg Andrzej Franaszek
(1971) – historyk literatury, wykładowca Uniwersytetu Pedagogicznego w
Krakowie. Opublikował biografie Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta oraz
książki eseistyczne Ciemne źródło i Przepustka z piekła. Otrzymał m.in.
Nagrodę Fundacji im. Kościelskich, Nagrodę Nike Czytelników „Gazety Wyborczej”
oraz Nagrodę Miasta Krakowa. Od kilku lat pracuje nad monografią życia i
twórczości Józefa Czapskiego.
Rzeczy są wehikułem pamięci, iskrą wzniecającą płomień wyobraźni, a może i
czymś więcej. Może w niewytłumaczalny sposób naprawdę niosą w sobie ślady
dotknięć, cienie spojrzeń, atomy ludzkich istot, które dawno przeminęły. O
różnych obliczach rzeczy w książce tej piszą Tessa Capponi-Borawska, Jacek
Dehnel, Grzegorz Piątek i Marcin Wicha. Znalazło tutaj schronienie także
kilkanaście cytatów, pokazujących, jak przedmioty otaczane są namysłem
pisarzy. I fotografie, uwieczniające rzeczy, ale też same w sobie będące
martwą naturą, czy mówiąc ładniej: still life, cichym życiem. Ze Wstępu
Andrzeja Franaszka
... Antologia niniejsza gromadzi więc teksty wychodzące zawsze od pojedynczego
utworu, ale mające różny charakter: od esencjonalnych wskazań do obszernych
studiów, osobne zaś miejsce pośród nich zajmują wspomnienia osobiste,
przywołujące więzy przyjaźni...
Wydarzenie Roku Czesława Miłosza! Niebywałe życie, niebywała biografia.
Miłosz. Biografia autorstwa Andrzeja Franaszka to nie tylko barwny portret
jednego z największych twórców XX wieku - to zarazem kawał historii tego
stulecia, z jego okrutnymi paroksyzmami: wojnami, rewolucjami,
totalitaryzmami, powstaniami, dyktaturami, zrywami niepodległościowymi.
Wszystkich tych wydarzeń - a także kluczowego dla tej epoki losu wygnańca -
żyjący blisko sto lat poeta doświadczył na własnej skórze; ale też wnikliwie
opisał w dziełach zdumiewających skalą artystycznej różnorodności. Andrzej
Franaszek zbierał materiały do tej biografii przez przeszło dziesięć lat - w
Polsce i na Litwie, we Francji i w Ameryce. Dotarł do wszystkich, którzy mogli
o Miłoszu powiedzieć coś istotnego, spenetrował archiwa w Beinecke Library i
Maisons-Laffitte, prześledził obfitą korespondencję poety. Fantastycznie
operuje zebranym materiałem, nie przytłaczając czytelnika nadmiarem
wiadomości, a raczej budując portret bohatera swej opowieści lekkimi
pociągnięciami pióra. Nie pomija bolesnych i trudnych tematów, drażliwych
spraw osobistych, dramatycznych decyzji i wyborów. Pokazuje je z kulturą i
empatią, pomagając nam poznać tajemnice fascynującego losu wielkiego
człowieka. Czytając dzieło Andrzeja Franaszka, nabieramy nadziei, że uda się
przeniknąć fenomen talentu i meandry osobowości Miłosza, zrozumieć, co
ukształtowało jego umysłowość, wyobraźnię, wrażliwość poetycką.
Najważniejsza książka 2018 roku! Monumentalna biografia Poety Niezłomnego.
Niestrudzony podr�żnik. Porywający eseista. Genialny poeta. Wieczny dowcipniś
i kawalarz? Czy raczej pisarz dręczony depresjami, gniewem, przez dekady
walczący z b�lem ciała i duszy? Nieprzenikniony? Zawsze osobny? Z pewnością:
człowiek budujący swe życie na przek�r historii, modom, przeciwnościom losu,
biedzie, własnym słabościom. Płynący pod prąd.Andrzej Franaszek, autor
znakomicie przyjętej w Polsce i na świecie biografii Czesława Miłosza, z
pieczołowitością portretuje Zbigniewa Herberta. Nie pomija temat�w trudnych
czy kontrowersyjnych, głęboko wczytuje się w korespondencję i prywatne, dotąd
nieznane notatki, by na nowo oświetlić tw�rczość poety. Pogmatwane losy
Herberta wpisuje w historyczną panoramę, co sprawia, że z niemal dw�ch tysięcy
stron wyłania się nie tylko pasjonująca wielowątkowa opowieść o jednym z
najwybitniejszych polskich tw�rc�w dwudziestego wieku, ale i o epoce, kt�ra go
kształtowała i inspirowała.Andrzej Franaszek (1971) ? jest krytykiem
literackim, wykładowcą Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, członkiem
redakcji ?Tygodnika Powszechnego?. W roku 2011 opublikował książkę Miłosz.
Biografia, za kt�rą otrzymał Nagrodę Fundacji im. Kościelskich, Nagrodę im.
Kazimierza Wyki, Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz
Nagrodę Nike Czytelnik�w ?Gazety Wyborczej?. Jest także autorem prac Ciemne
źr�dło. Esej o cierpieniu w tw�rczości Zbigniewa Herberta oraz Przepustka z
piekła. 44 szkice o literaturze i przygodach duszy.
Najważniejsza książka o Miłoszu Nagrodzona Nike Czytelników i Nagrodą im.
Kościelskich biografia Czesława Miłosza to owoc dziesięcioletniej pracy jej
autora. Andrzej Franaszek – spotykając przyjaciół Poety, badając źródła w
Polsce, na Litwie, we Francji i w Ameryce – ukazał Miłosza innego niż ten,
którego znamy z podręczników. Widzimy Noblistę jako człowieka pełnego
namiętności, niewolnego od błędów, dokonującego dramatycznych wyborów
osobistych i politycznych, ale też poznajemy jego wyobraźnię i wrażliwość
poetycką. Opowieść o nim to wreszcie panorama XX wieku, wszak – jak to ujęła
niegdyś Maria Janion – Miłosz przewędrował „wszystkie piekła i niektóre raje”
tego stulecia. Andrzej Franaszek (1971) – historyk literatury, wykładowca
Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, autor wielokrotnie
nagradzanej, przełożonej na angielski, białoruski, chiński i litewski
biografii Czesława Miłosza. Opublikował także fundamentalną biografię
Zbigniewa Herberta oraz książki eseistyczne: Ciemne źródło , Przepustka z
piekła i wreszcie – Gwiazda Piołun. Opowieści o poezji, podróżowaniu i
przyjaźni . Od kilku lat pracuje nad monografią życia i twórczości Józefa
Czapskiego.
