Kacper Pobłocki Bücher

Czym jest kapitalizm i skąd się wziął? To porywająca opowieść o systemie, który odchodzi w przeszłość. Czy nowoczesność, indywidualizm i miejskość to rzeczywiście europejskie wynalazki? Czy kapitalizm powstał z brytyjską rewolucją przemysłową? Czy rok 1989 był przełomowy, a Amerykanie rzeczywiście wygrali zimną wojnę? Kiedy ludzie z terenów współczesnej Polski wkroczyli w nurt globalnych dziejów? Najczęstsze odpowiedzi prowadzą nas w te same miejsca, ponieważ nasza zbiorowa uwaga była przez długi czas skierowana na Zachód. Ta książka oferuje nową, globalną perspektywę. Autor odkrywa zaskakującą historię kapitalizmu, a także alternatywne dzieje pieniądza, przemysłu, własności, pracy, chłopów i miasta. Nie jest to kolejna wersja moralnej krucjaty przeciw kapitalizmowi, lecz próba ukazania jego mechanizmów i skomplikowanej (poli)genezy. Autor prowadzi nas przez różne miejsca, takie jak Kalahari, Detroit, Dubaj i Łódź, śledząc ich powiązania. Przekonujemy się, że kapitalizm wynajdywano wielokrotnie, nie tylko w starym świecie, ale także w cywilizacji chińskiej i arabskiej, gdzie Europa była regionem peryferyjnym. Książka napisana jest komunikatywnym i pięknym językiem.

Hasłem naszym mizeria, okryciem nędza, napojem łzy. Myśląc o historii niewolnictwa, niejednokrotnie nie pamiętamy o historii polskich chłopów i chłopek. Ale jak inaczej nazwać ich darmową pracę pod ciągłą groźbą kary cielesnej? Jedynie dzięki dokładnemu przyjrzeniu się tej przemilczanej historii możemy zrozumieć istotę strategii przetrwania w systemie pańszczyzny. Dopiero wtedy możemy również dostrzec nić łączącą niewolniczą pracę na polskim dworze z służebną formą naszych współczesnych form zatrudnienia. Bo to nie rewolucja przemysłowa, tylko folwarczny przemysł okrucieństwa stanowił prolog do współczesności. Antropolog Kacper Pobłocki w błyskotliwym i erudycyjnym Chamstwie rzuca nowe światło na zmitologizowaną opowieść o czasach Rzeczpospolitej szlacheckiej. Nie boi się stawiać trudnych pytań dotyczących chłopskiego niewolnictwa, obrazowo ukazuje krwawą przemoc panów i odważnie kreśli historię polskiego patriarchatu, dowodząc, że w tym splocie klasowych podziałów, okrucieństwa i wyzysku zaklęta jest nasza ojczyzna pańszczyzna. Chamstwo jest gruntownym, rewelatorskim studium pańszczyźnianego świata. Proponuje inną opowieść o naszych narodowych mitologiach, o polskich przeklętych problemach, gdyż oddaje głos tym, których nazywano Wielkimi Niemowami, bo mieli uszy wyłącznie ku słuchaniu pańszczyźnianym chłopom. Kacper Pobłocki wywołuje klisze, często drastyczne, które przez stulecia pozostawały w ciemni oficjalnej historii. Chamstwo jest dziełem otwierającym nowy dyskurs o pańskości i chłopskości, o społecznych rodowodach i tożsamości kulturowej Polaków oraz o tym, komu wciąż słoma wyłazi z butów. prof. Roch Sulima