Anna Świderkówna Bücher

Helénistický Egypt představuje téměř tisícileté období od r. 332 př. n . l. do r. 642 n. l., od doby Alexandra Velikého až po muslimský vpád. Je to úsek historie, který právem můžeme nazvat uzlovým bodem světových kulturních dějin. Zde se stýkaly všechny kulturní oblasti rozložené kolem Středozemního moře, ať už evropské, asijské či africké, zde končil starověk a začínal středověk. Autorka nabízí fakta a solidní závěry vyplývající z ověřeného materiálu: z bohatých a rozmanitých nálezu řecky psaných ostrak a papyrů. Nalezneme mezi nimi nejen zlomky uměleckých děl, historické dokumenty, úřední a právnické listiny, ale i školní úlohy a soukromou korespondenci. V papyrech se mluví o všech vrstvách obyvatel helénistického Egypta: o bezejmenných otrocích i o legendární Kleopatře; o Egypťanech, Řecích, Římanech, Židech; o žáčcích zápasících s prvními písmenky i o vědcích alexandrijské školy; procházíme celou zemí od středomořského pobřeží až do oáz v poušti a na své pouti se setkáváme s nespočetnými historickými památkami, s celou tisíciletou historií helénistického Egypta.

Přední polská badatelka, osvědčená popularizátorka antické, a zejména helénistické problematiky, jejíž dílo Helada králu (Orbis, 1972) vzbudilo zasloužený čtenářský ohlas, podává v této své knize panoramatický obraz kulturních dějin helénistického světa. Časově zahrnuje obdobíod Alexandra Velikého do císaře Augusta a geograficky nejen Řecko a ostrovy a Malou Asii, ale také Egypt, Přední východaž do Indie a k čínským hranicím. Autorka se věnuje se stejnou erudicí jak literatuře, filozofii, vědě, umění, náboženství, tak i všednímu životu této neobyčejně zajímavé epochy, která měla tak velký význam pro evropskou a světovou civilizaci. Soustřeďuje líčení k zajímavým postavám a příběhum, uvádí četné výňatky z literárních a dramatických děl, střída žánry, takže výsledkem je kniha skutečně čtivá a putavá.

Książka Anny Świderk�wny, filologa i historyka starożytności, to starannie wydany przewodnik po Piśmie Świętym. Książka adresowana jest zar�wno do laik�w, ludzi wierzących, kt�rym brak zażyłości z Biblią, niewierzących, kt�rzy może dzięki niej zechcą sięgnąć po biblijne teksty, jak i do tych, kt�rzy pragną pogłębić nabytą niegdyś wiedzę. Autorka prezentuje wybrane księgi biblijne, omawia ich powstanie i specyfikę gatunkową oraz wskazuje klucz do ich interpretacji. Przedstawia podstawowe wiadomości o czasach narodzin Biblii, jej zakorzenieniu w historii i kulturze starożytnego Wschodu, odwołuje się też często do tekst�w pozabiblijnych oraz do badań archeologicznych, a wszystko po to, by zachęcić czytelnika do pogłębionej i osobistej lektury Biblii. Biblia - jak ją ukazuje autorka - nie traci nic ze swojego charakteru świętej księgi, a jednocześnie staje się zrozumiała i bliska. Materiał ikonograficzny przedstawia funkcjonowanie motyw�w biblijnych w sztuce europejskiej.

Aby zrozumieć myśli autorów biblijnych, należy spojrzeć na ich dzieło z ich perspektywy, a nie przez pryzmat własnych przekonań. Jean Rudhardt, historyk religii greckiej, podkreśla, że aby zrozumieć jakąkolwiek religię, trzeba stać się uczniem jej twórców i zapomnieć o własnych nawykach myślowych. Ta zasada odnosi się również do Biblii, co wymaga od czytelników, zarówno wierzących, jak i niewierzących, próby odtworzenia mentalności biblijnej oraz postaw autorów. W sierpniu 2018 roku minęło 10 lat od śmierci Anny Świderkówny, wybitnej filolog klasycznej i historyka świata antycznego, której prace kształtują kolejne pokolenia humanistów. Zrozumienie współczesnego świata i jego historii jest niemożliwe bez znajomości Biblii, fundamentalnej dla kultury chrześcijańskiej. Dlatego proponujemy wznowienie cyklu publikacji Świderkówny – „Rozmów o Biblii”, wzbogaconego o komentarze specjalistów. W tomie „Narodziny judaizmu” autorka prowadzi nas przez czasy, w których kształtowały się fundamenty religii żydowskiej, od powrotu z wygnania babilońskiego do końca panowania Heroda Wielkiego, interpretując powstałe wówczas księgi w kontekście historycznym i kulturowym.