Pojawienie się nowych zjawisk świata wirtualnego może mieć poważne
konsekwencje w świecie rzeczywistym na płaszczyznach: społecznej, psychicznej,
kulturowej, jak też gospodarczej. Dotychczasowe definicje związane z
gospodarką wymagają przemyślenia, o czym świadczą toczące się dyskusje o
prawnym ujęciu usług związanych z ICT, zaczynając od elektronicznych, przez
informatyczne, teleinformatyczne, kończąc na typowo internetowych. Pojawiają
się nowe mechanizmy, których ekonomiści nie potrafią jednoznacznie zaliczyć do
dóbr lub usług. Z recenzji prof. dr. hab. Włodzimierza Szpringera
Globalizacja – rynki finansowe – pieniądz – bankowość, to zagadnienia, które
współcześnie są ze sobą integralnie połączone. Coraz częściej mówi się o
globalnych rynkach finansowych, globalnej bankowości oraz umiędzynarodowionym
pieniądzu. Wynika to z faktu, iż masy pieniądza przepływają z jednych regionów
świata do drugich w poszukiwaniu efektywniejszego wykorzystania ich zasobów.
Warto się zastanowić nad efektywnością tego przepływu. Czy efektywniejszy jest
pieniądz przepływający z krajów ubogich do bogatych, czy ten, który przepływa
z krajów zaawansowanych do rozwijających się. Mówiąc o globalizacji z
perspektywy finansów należy postawić pytanie o rolę banków globalnych w tym
procesie. Należy też zastanowić się nad pomysłem stworzenia pieniądza
światowego (pieniądza globalnego), do którego realizacji przybliżyć nas może
współczesny kryzys finansowy na świecie. W niniejszej książce zwrócono także
uwagę na następujące kwestie: • globalizacji rynków finansowych; • ewolucji
rdzenia globalizacji: systemu pieniężnego i handlu pieniędzmi przez banki; •
systemów płatności detalicznych i wysokokwotowych w Europie – SEPA i TARGET 2;
• stabilności systemu finansowego w kontekście kryzysów finansowych (m.in.
kryzysu którego początek datujemy na 2007 r.)
Eksponując czynniki wyznaczające sposoby funkcjonowania w wirtualnym świecie,
w książce podjęto próbę odpowiedzi na następujące pytania: Jakie funkcje pełni
informacja w społeczeństwie informacyjnym? Czy nowe formy i procesy społeczne
determinują zmiany techniczne, czy może jest odwrotnie, tzn. zmiany techniczne
określają powstanie nowych form i procesów społecznych? Jak trwałe mogą być
więzi pomiędzy członkami społeczności wirtualnych? Na czym polega fenomen
funkcjonowania społeczności wirtualnych na przykładzie wirtualnego świata
Second Life? W publikacji zwrócono również uwagę na istotne aspekty związane z
rynkiem finansowym. Z jednej strony, wskazano na innowacyjne metody
dokonywania płatności, z drugiej natomiast - na kwestie związane z
wykluczeniem finansowym. W związku z powyższym, w oparciu o zagadnienia
społeczeństwa informacyjnego (czy społeczeństwa wiedzy) oraz aspekty ekonomii
Internetu podjęto próbę wyróżnienia nowego rodzaju społeczeństwa -
społeczeństwa bezgotówkowego.
Wśród wielu wyzwań, które stają się udziałem ekonomii na szczególna uwagę
zasługuje wpływ technologii informacyjno-komunikacyjnych na gospodarkę (a w
szczególności system finansowy) i funkcjonującego w niej człoweika. Wpływ ten
w okresie ostatnich dekad uległ znacznemu zdynamizowaniu przyczyniając się do
wzrostu liczby transakcji realizowanych po niższym koszcie. Celem niniejszej
pracy jest: przedstawienie uwarunkowań funkcjonowania pieniądza cyfrowego (w
środowisku gospodarczym, społecznym i technicznym), który jest nową generacją
peniądza, przy czym z uwagi na sens rozważań zawartych w pracy wskazuje się,
iż ewlucja dotyczy podmiotu, czyli samego pieniądza, jak również ewlucja
odnosi sie do otoczenia, czyli gospodarki, społeczeństwa, techniki; ocena
funkcjonowania pieniądza cyfrowego w gospodarce wirtualnej oraz gospodarce
realnej. W sferze wirtualnej na szczególna uwagę zasluguje analiza gospodarki
elektronicznej, wirtualnych gospodarek oraz innowacyjnych form płatności. Z
uwagi na rozległą problematykę, przedstawione wyniki obejmują wybrane
wurtualne światy oraz wybrane systemy płatności internetowych. Tym samym nie
wszystkie kategorie przepływów w wirtualnych światach zostały objęte analizą.
W sferze realnej pod uwagę wzięto kwestie związane z wykluczeniem finansowym
oraz ubankowieniem społeczeństwa, czyli czyniki, które mają wpływ na budowanie
społeczeństwa, bezgotówkowego i upowszechnienie pieniądza cyfrowego.
Przedmiotem badania pracy jest ewolucja form występowania pieniądza oraz
zakorzenienie pieniądza cyfrowego w historii pieniądza papierowego.
Przedmiotem poznania jest wpływ środowiska internetowego na przetrwanie
tradycyjnych i współczesnych form pieniądza transakcyjnego i zdawkowego.
Bankowość elektroniczna to z jednej strony usługi związane z dostępem do konta
bankowego przez Internet, z drugiej zaś karty płatnicze. W Polsce jest ok. 18
mln kont bankowych, do których posiadacze mają dostęp za pośrednictwem sieci
(przy czym osób korzystających aktywnie z takich kont jest ponad 10 mln). Z
kolei kart płatniczych, będących w posiadaniu użytkowników, jest ponad 32 mln.
Na szczególną uwagę w tym zakresie zasługuje fakt, iż jeszcze cztery lata temu
(2008 rok) wydanych kart z mikroprocesorem było 5,6 mln, zaś obecnie jest ich
ok. 23,5 mln, co niewątpliwie zwiększa bezpieczeństwo zawieranych w ten sposób
transakcji. Dodatkowo, coraz więcej kart płatniczych posiada funkcję płatności
zbliżeniowej - jest ich ok. 10 mln. Celem książki jest analiza obszaru
bankowości elektronicznej w Polsce oraz zwrócenie uwagi, jakie czynniki mają
wpływ na korzystanie przez użytkowników z kanału bankowości elektronicznej, a
jakie stanowią barierę w tym zakresie. Eksponując znaczenie bankowości
elektronicznej w Polsce, w książce podjęto próbę odpowiedzi na następujące
pytania: Jakie są koszty obiegu gotówkowego i które podmioty w Polsce mogłyby
zaoszczędzić w tym względzie wprowadzając rozliczenia bezgotówkowe? Jakie są
powody korzystania przez Polaków z gotówki? Jaka jest średnia wartość
pojedynczej transakcji kartą debetową? Dlaczego w ostatnich 2-3 latach
wystąpił tak gwałtowny wzrost liczby wydanych kart płatniczych wyposażonych w
pasek magnetyczny i mikroprocesor? Ilu indywidualnych klientów banków ma
podpisaną umowę dotyczącą usług bankowości internetowej, a ilu faktycznie z
tych usług korzysta? Publikacja ta jest skierowana do studentów kierunków
ekonomia, finanse i bankowość, jak również osób zajmujących się
przedstawionymi aspektami w wymiarze praktycznym.
