Państwo czyli kłopot - książka o polskiej polityce po 1989 r., ukazująca spór o III i IV Rzeczpospolitą, analizująca mechanizmy rządzące życiem politycznym i debatą publiczną, oraz wskazująca drogi naprawy państwa i odrodzenia myśli politycznej. „Klasyczne dzieło Jacoba Burckhardta Kultura odrodzenia we Włoszech otwiera rozdział „Państwo jako dzieło sztuki”. Myliłby się pięknoduch myślący, iż traktuje on o utopijnych koncepcjach, o ideach książąt-filozofów. Dziełem sztuki jest państwo realne: działająca struktura polityczna. Instytucja, która daje narodom poczucie panowania nad własnym losem. Panowanie to nigdy nie jest pełne, nigdy nie spełnia się w żadnej doskonałości. Wręcz przeciwnie – zmaga się z niedoskonałością, utratą kontroli, chaosem egoizmów, rażącą niesprawiedliwością. Ale pozostaje istotnym zadaniem każdej społeczności, a w sposób szczególny spoczywa na ich elitach. Państwo nie było dla większości żyjących po 1989 roku Polaków „dziełem sztuki”. Zebrane tu teksty wyjaśniają przyczyny, okoliczności i skutki tego zaniedbania. Były jednak pisane nie po to, by ów stan nazwać lub nad nim ubolewać, lecz by go zmienić. By przełamać złe nawyki myślenia o państwie i wskazać pewną ścieżkę odbudowy postaw politycznych służących jego rekonstrukcji i wzmocnieniu”. (ze Wstępu)
