Kowalik Helena Bücher

Wzgardzone kochanki i poniżeni mężowie, politycy żądni niecnych uciech i oficerowie w imię honoru wymachujący bronią, kasiarze, pospolite zbiry, panie z półświatka oto główni bohaterowie sądowych spektakli dwudziestolecia. Tłumnie stawiała się na nie publiczność, a jej ciekawość podsycały sensacyjne artykuły prasowe. Skandal, występek, zbrodnia! krzyczały tytuły. W gazetach podawano nazwiska podsądnych, a w trakcie postępowania procesowego na światło dzienne wyciągano wiele wstydliwych tajemnic z życia rodzinnego ofiar i oskarżonych. Pikantnych szczegółów nie brakowało także w zeznaniach świadków, czym długo potem żywiła się kawiarniana plotka. O bohaterce jednego z rozdziałów, księżnej Zycie Woronieckiej, która zastrzeliła swojego kochanka przemysłowca pisała cała ówczesna prasa od Tajnego Detektywa po Ilustrowany Kuryer Codzienny. Bulwersujące zbrodnie i głośne procesy w aurze skandali obyczajowych II Rzeczypospolitej to temat nowego zbioru reportaży sądowych Heleny Kowalik. Ta lektura przybliża nam nie tylko kulisy zbrodni i szczegóły sądowych spraw sprzed lat, ukazuje także obraz ówczesnego społeczeństwa, jego kultury i obyczajów obraz tamtych czasów, malowany z perspektywy kuchennych schodów.

Zbi�r reportaży o trudnych do przeniknięcia mrokach ludzkiej duszy.Dlaczego tak się stało, że miłość łącząca na początku zwyczajnych ludzie z p�źniejszej perspektywy, już na sali sadowej, okazuje się uczuciem chorym, skoro zrodziło myśl o krwawym rewanżu, gwałcie, oszukaniu obiektu adoracji. Zamysł doczekał się realizacji - doszło do tragedii. Często nieodwracalnej, ofiara straciła życie.Odpowiedzi szukają prokurator i sędzia. Podczas procesu pada wiele wyjaśnień przyczyn dramatu. Są uczone diagnozy biegłych psycholog�w, suche relacje śledczych i kryminolog�w, są meandry przeczących sobie zeznań oskarżonych i świadk�w. Pęcznieją akta procesowe, a mimo to często pytanie pozostaje bez odpowiedzi.Reporter z ławy dla publiczności obserwuje dochodzenie do prawdy.

Sceny z sali rozpraw przesuwają się przed oczami niczym kadry z prawniczego thrillera publiczność szturmuje budynki sądów, polityka i zbrodnia rozpalają emocje, prasa podgrzewa nastroje, a adwokaci wygłaszają płomienne mowy. Na ławie oskarżonych wrogowie Najjaśniejszej Rzeczypospolitej: dezerterzy, malwersanci, mordercy i szpiedzy. Niezwykły sądowy spektakl. Dzięki mistrzowskiej narracji autorki czytelnik ma wrażenie, że znalazł się w samym centrum wydarzeń. Że oto uczestniczy w głośnych procesach II Rzeczypospolitej. Na ławie oskarżonych m.in.: Michał Rola-Żymierski, Eligiusz Niewiadomski, Jerzy Sosnowski. W rolach oskarżycieli i obrońców tuzy ówczesnej palestry. W ławach dla publiczności żywiołowe reakcje na zeznania świadków czy prokuratorskie wystąpienia. Słychać szmery, krzyki, wrzenie albo zapada martwa cisza... Zbiór reportaży ukazujących lata 20. i 30. ubiegłego wieku przez pryzmat sali sądowej to lektura fascynująca i skłaniająca do refleksji.

Jak obywatel Śliwa został fałszywym konsulem generalnym Austrii? Czym zajmowali się po godzinach biesiadnicy z „czerwonej oberży”? Jak to się stało, że większość kobiet w Rejowie nagle zaczęła ubierać się w najnowsze płaszcze Mody Polskiej? W jaki sposób Kalibabce udało się uwieść setki kobiet? Jak skończyła się błyskotliwa kariera Krwawego Maćka? Skazany wyszedł z sali rozpraw pilnowany przez konwojentów. Na widok kogoś mu bliskiego, stojącego na korytarzu, ułożył palce w kwadracik, tak jak kadruje obraz reżyser filmowy, żeby nic nie rozpraszało widoku. „Okienko” miało znaczyć pójście za kraty. Ta książka jest właśnie takim okienkiem, soczewką w oglądzie PRL z perspektywy więziennej kraty. Przedstawione przestępstwa i czas procesów zostały tak dobrane, aby pokazać historie skazanych także w kontekście sytuacji politycznej, gospodarczej czy przemian obyczajowych. Sprawy dotyczą różnych rodzajów przestępstw i mają różne tło, łączy je z pewnością to, że wzbudzały ogromne zainteresowanie nie tylko środowiska prawniczego i rodzin oskarżonych, lecz także opinii publicznej. Autorka przez pryzmat spraw sądowych przedstawia nam nie tylko przestępców, lecz także cały peerelowski świat wymiaru sprawiedliwości oraz życie codzienne w Polsce Ludowej. Niektórzy oskarżeni, którzy zostali uznani za winnych w rozumieniu ówczesnych kodeksów karnych, z dzisiejszej perspektywy nie złamali prawa, a zarzuty wobec nich wydają się absurdalne. Ciekawym elementem tego świata są ingerencje cenzury w relacje z rozpraw – dobrze było wtedy wiadomo, o czym i jak należy pisać. Bazą materiałową dla książki były relacje prasowe z sal sądowych, zamieszczone w kilkunastu gazetach wychodzących w tamtym okresie, akta śledcze i sądowe, wspomnienia obrońców oskarżonych oraz reporterskie śledztwa autorki, niektóre prowadzone nawet wiele lat po zamknięciu sprawy. Informacje o tym, co zdarzyło się u skazanych, gdy wyszli na wolność, często przynoszą zaskakujące zwroty akcji. Teksty w pierwotnej wersji były publikowane jako artykuły w tygodniku „Wprost” i tygodniku „Detektyw” (jeden reportaż), teraz w wersji rozbudowanej i uzupełnionej, jako szeroka panorama sądowych dziejów PRL, oddawane są w ręce Czytelnika.

\Warszawa Kryminalna\ II - drugi tom reportaży sądowych Heleny Kowalik to pitawal głośnych procesów karnych ostatnich pieciu lat, jakie toczyły się w stołecznych sądach. Autorka nadal tak dobiera tematykę spraw karnych, aby tworzyły panoramę charakterystycznych przestępstw we współczesnej Warszawie. W tomie drugim panorama głośnych medialnie przestępstw rozszerza się o kolejne nowe odsłony, m.in. przestępstwa tzw. białych kołnierzyków, czyli prominentnych urzędników, którzy decydowali o dużych inwestycjach w stolicy i ulegli (albo zostali niesłusznie posądzeni) pokusie wzięcia łapówki. Czytelnicy znajdą też w pitawalu odpowiedź na pytanie, jak to się stało, że skarb państwa poręczał ogromne kredyty na inwestycje, które nigdy nie zostały zrealizowane, a pieniądze podatników przepadły. I gdzie są winni, czy w ogóle są Z kolei sprawy sądowe dotyczące nowego obyczaju pokazują wypaczenie pojęcia wolności słowa, bądź też niedawno sklasyfikowane prawnie sytuacje, w których dochodzi do psychicznego molestowania drugiej osoby. Jest też wWarszawie Kryminalnej II\ rozdział spraw sądowych, których by nie było, gdyby sprawcami nie targały odwieczne uczucia - miłości, a potem nienawiści. Okazuje się, że atrybutami tych emocji mogą być butelka z kwasem solnym, pistolet, czy oczernianie w Internecie. Reportaże zamyka dyskusja o tym typie przestępcy i przyczynach odwlekających się na długie lata wyroków sędzi orzekającej m.in. w sprawachbiałych kołnierzyków\ z adwokatem, wykładowcą prawa na wyższej uczelni. Helena Kowalik jest autorką powieści Człenio (2008) i Córka Kaina (2009) oraz zbiorów reportaży: Wyjście z lasu (1977), Pan wiesz, skąd ja jestem (1978), Chleb, który nie bodzie (1978), Mielizna (1978), Mali ludzie Gierka (1990), Opolski exodus (1990), Warszawa kryminalna (2010). Wydawała także swoje reportaże w seriach Ekspres reporterów i Białe plamy, a także w cyklu Reporterzy na tropie. Za osiągnięcia reporterskie otrzymała I Nagrodę im. Ksawerego Pruszyńskiego oraz III Nagrodę im. B. Prusa.

Jednego doprowadzono do bankructwa, bo nie dał łapówki. Z drugiego służby próbowały zrobić w areszcie pedofila. Kolejny chciał się rzucić pod pociąg. Kiedy po latach procesu usłyszał wynik uniewinniający, dostał zawału serca. Co się dzieje z człowiekiem, który w parę godzin spada ze szczytu na samo dno? Który jedną decyzją urzędnika traci firmę wartą miliony? Któremu jeszcze wczoraj ludzie kłaniali się na ulicy, a dzisiaj musi wyprowadzić się z rodzinnego miasta, bo nazywają go tam złodziejem? Polscy przedsiębiorcy i menedżerowie, których biznes i kariery zostały zniszczone przez aparat państwa. Z piętnem przestępców trafili do aresztu, a następnie na ławę oskarżonych. Wielu z nich ostatecznie udowodniło swoją niewinność, ale i tak za błędy państwa zapłacili zszarganą reputacją, bankructwem, próbami samobójczymi. Nie myślą już o powrocie do robienia biznesu w Polsce. Po widowiskowym zatrzymaniu, postawieniu zarzutów i obszernej relacji w telewizji rzadko kto tłumaczy Polakom, że nie znaleziono żadnych dowodów, że ktoś trafił do aresztu bez podstaw i siedzi w nim bezprawnie. Nie tłumaczy się już, że osobisty dramat właściciela firmy ciągnie za sobą tysiące mniejszych dramatów: pracowników, klientów, inwestorów. Przekaz o kolejnym zatrzymanym biznesmeni idzie w świat i wpływa na najmniejszych przedsiębiorców. Jeżeli bowiem widzą w telewizji, że służby zakuwają w kajdanki najbogatszych z pierwszych stron gazet, to tym bardziej mogą zapukać do małych i średnich firm i pod byle pretekstem zniszczyć dorobek ich życia. Helena Kowalik - reporterka z ponad 50-letnim doświadczeniem. Autorka 17 książek. Zdobywczyni I Nagrody im. Ksawerego Pruszyńskiego za osiągnięcia reporterskie i III Nagrody im. B. Prusa za całokształt pracy w dziennikarstwie. Zdobyła również Nagrodę Honorową Krajowego Klubu Reportażu za 2016 rok. Jest laureatką nagrody „Inspiracje roku” w Ogólnopolskim Konkursie Reportażystów Melchiory 2010 i wielu konkursów reporterskich oraz współautorką w kilkunastu antologiach literatury faktu Szymon Krawiec - dziennikarz, redaktor zarządzający „Wprost”, wieloletni kierownik działu Biznes w tygodniku. Główny autor listy 100 Najbogatszych Polaków „Wprost”. Rozmawiał z najbogatszymi ludźmi w Polsce: Kulczykiem, Solorzem, Sołowowem, Gudzowatym. Pierwszy zdemaskował biznes znachora Jerzego Zięby, nielegalny handel alkoholem w Sejmie, działalność hurtowni komorniczych czy próbę wejścia rosyjskiego banku MBI do Polski.

Reportaże z najgłośniejszych rozpraw sądowych w sprawach kryminalnych dotyczących wyłącznie stołecznej metropolii. Pitaval, w którym sprawy z wokandy zostały tak dobrane, aby tworzyły panoramę charakterystycznych przestępstw w Warszawie dziesięć lat po transformacji ustrojowej. Są więc sfałszowane testamenty dla zdobycia wartościowych kamienic i oszuści oferujący leki antynowotworowe. Jest zabójstwo słynnego malarza Zdzisława Beksińskiego czy też sprawy związane z Pawłem Jasienicą i Aleksandrem Gudzowatym. Obecność Autorki na rozprawach pozwoliła jej odtworzyć klimat sali sądowej, dotrzeć też do niektórych poszkodowanych oraz rodzin oskarżonych.