Pirenejskie współksięstwo. Współczesny system polityczny Andory

Spośród wszystkich demokratycznych mikropaństw europejskich (Andora, Monako, Liechtenstein, San Marino) to pierwsze jest bez wątpienia najmniej znanym. O ile Monako kojarzyć się może czytelnikowi z Lazurowym Wybrzeżem, kasynem i wysokim statusem życia; San Marino ze statusem enklawy na terytorium Włoch, Liechtenstein ze statusem raju podatkowego; o tyle Andora pozostaje państwem, o którym nie można byłoby powiedzieć wiele. Polskiemu czytelnikowi kojarzyć się może co najwyżej z największym ośrodkiem narciarskim w Pirenejach (Grandvalira). Dla specjalistów prawa międzynarodowego do niedawna Andora stanowiła przykład terytorium niesuwerennego. Dodatkowo, specyficzna konstrukcja głowy państwa sprawiała badaczom trudność w odpowiednim umieszczeniu Andory pośród różnych form terytoriów niesuwerennych (od protektoratu, przez kondominium, po terytorium wasalne). Przyjęcie konstytucji w 1993 roku i trójstronnego traktatu z sąsiadami, a także akcesja do ONZ i Rady Europy w dużej mierze zakończyły te spory, wpisując tym samym Andorę do europejskiej rodziny suwerennych państw demokratycznych. Omawiane państwo, pomimo owej swoistej rewolucji z przełomu lat 80. i 90. minionego stulecia, nadal pozostaje przykładem podmiotu o specyficznej konstrukcji systemu politycznego: diarchii, w której głową państwa są jednocześnie dwie osoby: katolicki biskup jednej z katalońskich diecezji oraz ex officio prezydent Republiki Francuskiej Opis stanowi fragment Wstępu